ولادت امام حسن مجتبی (علیه السلام)
رو بر تمامی شیعیان و محبین آن حضرت تبریک عرض می کنم
به همین مناسبت
وبلاگ در انتظار یار برای شما عزیزان و بازدیدکنندگان محترم مطالبی با عناوین زیر
تهیه کرده است که برای دیدن و استفاده از آن ها می توانید به ادامه مطلب بروید عناوین :
الف) فعالیتهای سیاسی
ب) فعالیتهای فرهنگی
مرتبط :
حتماٌ به ادامه مطلب بروید و از این مطلب استفاده کنید . . .
از دست ندید الف) فعالیتهای سیاسی
1. بسیج مردم برای شرکت در جنگ جمل
ناتوانی شدید عثمان در حاکمیت ، تبعیضها ، قومیت گراییها ، بخششهای بی حساب و کتاب از بیت المال و دهها مشکل دیگر ، سبب شد تا جبهه های معترض و عدالتخواه از مردم مدینه در برابر او صف آرایی کنند . عثمان به تحریک شماری از عناصر سودجو و فرصت طلب ، مانند طلحه ، زبیر و عمرو عاص کشته شد و خلافت به امام علی رسید . امام (علیهالسلام) با وجود این که او را حاکمی عادل نمی دانست ، ولی از فتنه قتل او نیز ناخشنود بود ؛ زیرا میدانست این آشوب ، آشوبهای دیگری در پی خواهد داشت .
نشان دادن موضعی شفاف از سوی امام ، بهانه ای برای عناصر سودجو شد تا آن را بهانه ای برای قدرت طلبی خود قرار دهند . امام علی (علیهالسلام) حکومت خود را با عدالت پیش میبرد و آنان که به زر اندوزی های زمان عثمان خو کرده بودند و همانانی که مردم را به قتل او تشویق میکردند ، پس از مدتی که اوضاع را به فراخور حال خود ندیدند ، پیراهن خونین عثمان را دستاویز مقاصد پلید خود ساختند . و در بصره به اخلال گری و آشوب طلبی دست زدند . امام علی (علیهالسلام) فرزند بزرگ خود امام حسن (علیهالسلام) را برای جلب مشارکت مردم در ستیز با پیمان شکنان به کوفه فرستاد . (1) برخی از مردم وقتی او را دیدند که میخواهد برای آنان سخنرانی کند ، زیر لب میگفتند : «خدایا! زبانِ زاده دختر پیامبرمان را گویا گردان». امام مجتبی به سبب بیماری ای که داشت ، به ستونی تکیه کرد و سخنان بسیار شیوا و رسایی ایراد کرد . او پس از سپاس و ستایش خداوند ، به بیان مناقب پدر بزرگوارش پرداخت و سخنرانی گیرا و رسایی ایراد فرمود . (2)
مردم پس از شنیدن سخنان امام مجتبی (علیهالسلام) آمادگی خود را برای شرکت در جنگ و یاری امام علی (علیهالسلام) اعلام کردند و امام مجتبی توانست سپاه انبوهی را برای جنگ در رکاب امیرالمؤمنین (علیهالسلام) گرد آورد .
2. شرکت در جنگ جمل
همان گونه که گفته شد ، امام مجتبی (علیهالسلام) در جنگ جمل حضوری چشم گیر و شجاعانه داشت .
امیرالمؤمنین (علیهالسلام) ایشان را بر میمنه (سمت راست) سپاه گماشت (3) و ضربه نهایی را ایشان با نحر کردن شتر عایشه به انجام رسانید و جنگ را به سود امیرالمؤمنین (علیهالسلام) پایان داد . (4)
3. بسیج مردم برای شرکت در جنگ صفین
آتش جنگ جمل فروکش نکرده بود که زمزمه هایی ناآشنا در برپایی فتنه خونین دیگری از آن سوی مرزها به گوش رسید . معاویه و همدستانش سرگرم تجهیز سپاه و جمع آوری نیرو برای جنگ با امام علی (علیهالسلام) بودند . خبر به امیرالمؤمنین رسید . امام علی فرزندش امام مجتبی (علیهالسلام) را مأمور کرد تا برای مردم سخنرانی کند و آنان را برای دفاع در برابر مهاجمان زرپرست و زورمدار تشویق کند . امام مجتبی (علیهالسلام) در حضور پدر ، سخنان رسا و شیوایی بیان نمود و این گونه مردم را به جنگ با معاویه تشویق کرد . (5) سخنرانی گرم و آتشین امام مجتبی شوری در دلها افکند و مردم را برای نبرد آماده ساخت .
4. شرکت در جنگ صفین و فرماندهی نظامی
متأسفانه بر خلاف خواست امام علی (علیهالسلام) ، در راستای ارشاد عمومی و تنویر اذهان ، بهترین لحظه های خلافتش ، صرف جنگی طولانی گردید ؛ در حالی که این دوران درخشان میتوانست صرف عمران و آبادانی و تحقق برنامه ریزیهای حکومت علوی گردد . امام مجتبی (علیهالسلام) در جنگ صفین نیز از سوی امیرالمؤمنین دستور یافت که سمت فرماندهی میمنه لشگر را بر عهده گیرد (6) . امام مجتبی (علیهالسلام) در رکاب پدر ، دلاورانه شمشیر میزد و حمله میکرد . وقتی علی (علیهالسلام) رزم او را دید که چگونه به قلب دشمن حمله ور میشود ، برای محافظت از جان او و برادرش حسین (علیهالسلام) ، دستور داد تا آنان را به عقب برگردانند .
امام علی فرمود : «پسرانم را از جنگ باز دارید که از به خطر افتادن جان آن دو بیم دارم و میترسم نسل
رسول خدا (صلی الله علیه وآله) قطع شود» . (7) در گرماگرم جنگ ، وقتی معاویه جنگیدن امام مجتبی (علیهالسلام) را دید ، خواست تا سیاست پلید و همیشگی «تطمیع و تفرقه» را درباره امام حسن (علیهالسلام) به کار گیرد . از این رو ، کوشید تا امام مجتبی را با وعده های پوشالی از میدان به در کند . به همین منظور ، عبیدالله بن عمر ـ فرزند کوچک خلیفه دوم و از یاغیان آزاد شده دوره عثمان ـ را به میدان جنگ فرستاد تا امام حسن (علیهالسلام) را با وعده خلافت و دیگر بهانه ها از میدان به در کند . وقتی عبید الله ، امام مجتبی را مشغول کارزار دید ، نزدیک رفت و گفت : «با تو کاری دارم». امام دست از جنگ کشید و نزدیک آمد . عبید الله پیشنهاد معاویه را به امام رسانید . امام با تندی فرمود : «گویی میبینمت که امروز یا فردا کشته خواهی شد ، ولی شیطان فریبت داده و این کار را برایت زیبا نموده است تا روزی که زنان شام بر جنازه ات بگریند . به زودی خدا بر زمینت میزند و جنازه ات را با صورت به خاک میکشد» . عبید الله شگفت زده و ناامید و سر افکنده به سوی خیمه گاه بازگشت . معاویه با دیدن حالت او ، خود به جواب پی برد و گفت : «[شرمگین مباش] او پسر علی است» . (8)
بچه ها و پیروان علی (علیه السلام) سازش پذیر نیستند .
5. سخنگوی امام علی (علیهالسلام) در ماجرای حکمیت
جنگ صفین طولانی شده بود . امام علی (علیهالسلام) دست از حقیقت بر نمیداشت و معاویه بر سخن باطل خود پای میفشرد . جنگ ، جنگ حق و باطل بود و هر دو در شعار خود سرسختی نشان میدادند . تا آن جا که نوشته اند : این جنگ ماه ها به درازا کشید . سرانجام تا پیروزی لشگر حق تنها چند ضربه شمشیر دیگر نیاز بود ، که به دستور معاویه ، قرآنها را بر سر نیزه ها کردند و کتاب خدا را بازیچه دنیا پرستی و قدرت طلبی خود قرار دادند . در نتیجه این دسیسه ، در سپاه امیرالمؤمنین دو دستگی افتاد و چشمهای ظاهربین و نیز بازوان خسته از جنگ ، شمشیرها را زمین گذاشتند و امام را به پذیرش حکمیت وادار کردند . دیری نپایید که بزرگی و جبران ناپذیری این اشتباه برای همگان به اثبات رسید . از این رو ، به سختی ابراز پشیمانی کرده و حتی بعضی از امیر المؤمنین (علیهالسلام) خواستند تا پیمانی را که به اصرار آنان بسته بود ، بشکند و جنگ را بی محابا آغاز کند ، ولی برخی نیز به بهانه های مختلف ، خودِ حضرت را در این جریان مقصّر دانستند . بیم آن میرفت که آشوب گری از سرگرفته شود و فاجعه دیگری به وقوع بپیوندد . در این جا ، لازم بود تا چهره ای که برای همگان مورد پذیرش و احترام است ، میانجیگری کند و آشوب را پایان بخشد . به همین منظور ، امام علی فرزند بزرگش حسن (علیهالسلام) را که چهره ای پذیرفته شده بود ، مأمور کرد تا از طرف ایشان مسأله را روشن و مشکل را حل کند . او باید نخست با دلایل قانع کننده ، حکمی را که ابوموسی اشعری صادر کرده بود ، لغو میکرد و نیز برای جلوگیری از فتنه های مخالفان ، مشروعیت کاری به عنوان حکمیت را نیز می پذیرفت . این کار در آن موقعیت حسّاس که بیشتر حاضران جزو مخالفان بودند ، بسیار دشوار می نمود و کسی جز امام مجتبی (علیهالسلام) در میان هواداران علی (علیهالسلام) توان انجام چنین مسؤولیتی را نداشت . امام مجتبی درآن جمع این گونه فرمود : «ای مردم! بی گمان شما درباره این دو مرد {عمرو عاص و ابوموسی } زیاده سخن گفتید و آنها را برگزیدید تا با کتاب خدا حکم کنند ؛ نه از روی هوای نفسشان . ولی آنها با هوای نفس خویش حکم کردند ؛ نه با کتاب خدا و کسی که چنین کند ، حَکَم نیست ، بلکه محکوم است . عبدالله بن قیس (ابوموسی) که عبدالله بن عمر را خلیفه قرار داد ، سه اشتباه کرد : اول با نظر پدر او (عمر) مخالفت کرد ؛ زیرا عمر به خلیفه قرار دادن وی راضی نبود . حتی او را از اعضای شورای شش نفره نیز قرار نداده بود ؛ دوم با خود عبدالله بن عمر در این باره مشورت نکرده بود ؛ و سوم مهاجرین و انصار که پایه های حکومت اسلام را منعقد کرده اند و نظر آنها مورد پذیرش مردم است ، نظری در این باره نداده اند (و این حکم تنها از آن این دو نفر است) . ولی اصل مسأله حکمیت و مشروعیتش پذیرفته است و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نیز سعد بن معاذ را در جریان بنی قریظه حَکَم قرار داد و او نیز آن چه را که مورد رضای خدا بود ، حکم کرد . بی تردید اگر او مخالفت میکرد ، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نیز رضایت نمیداد» . (9) سخنان شیوای امام ، که جایگاه علمی و سیاسی امام حسن (علیهالسلام) را برای همگان آشکار میساخت ، مسأله را کاملا روشن نمود ، هر چند که دشمن هیچ گاه دست از فتنه گری برنمیداشت .
6. مشاور سیاسی و جانشین امیر المؤمنین علی (علیهالسلام)
با بررسی جریانهای تاریخی عصر امام علی (علیهالسلام) ، روشن میشود که امام حسن (علیهالسلام) ، در تمامی
تصمیم گیریهای امام علی و برنامه ریزیهای او نقش مهم و تعیین کنندهای داشته است ؛ زیرا امام علی همواره در حل مسائل با امام حسن مشورت میکرد . همین مسأله ، توانایی والای امام مجتبی را به اثبات میرساند ؛ چه اگر فردی داناتر و تواناتر از او در میان هواداران امیرالمؤمنین (علیهالسلام) یافت میشد ، حتما او انجام این مهم را بر دوش میگرفت . در کتابهای تاریخی آمده است که پس از پایان جنگ جمل ، حضرت علی مدت یک ماه را در بصره سپری کرد و در این مدت بیمار شد . در تمام این دوره ، امام مجتبی (علیهالسلام) به جای آن حضرت نقش جانشین را بر عهده گرفت . (10) هم چنین نوشته اند : امیرالمؤمنین پیش از جنگ با معاویه ، سرداران و فرماندهان سپاه خود را برای مشورت گرد آورد و از آنان درباره جنگ نظرخواهی کرد . در این هنگام ، امام مجتبی به عنوان مشاور سیاسی امام (علیهالسلام) ، پس از ستایش الهی ، نظر خود را در مورد جنگ بیان نمود . (11)
ب) فعالیتهای فرهنگی
1. مشاور و جانشین فرهنگی امام علی (علیهالسلام)
امام مجتبی (علیهالسلام) در تبیین مسائل علمی و اعتقادی بسیار توانا بود . این امر از همان اوان کودکی در ایشان نمودار گردید و حتی پیامبر (صلی الله علیه و آله) و امیرالمؤمنین (علیهالسلام) به دلیل آگاهی از فرهیختگی امام مجتبی در کودکی به او دستور حلّ مسائل را میدادند . نوشته اند : علی در «رُحبَه» ـ از محله های کوفه ـ بود که مردی نزد او آمد و بسیار ابراز ارادت نمود و گفت : «من از ارادتمندان شمایم». حضرت علی (علیهالسلام) فرمود : «تو از ما نیستی ، بلکه برای پادشاه کشور روم پرسشهایی پیش آمده بود که آن را با پیکی به شام فرستاد و پاسخ آن را از معاویه خواست و اینک نیز آن جاست و چون معاویه از پاسخ آن ناتوان مانده است ، تو را برای حلّ آنها نزد ما فرستاده است». مرد با شگفتی ، سخنان امام (علیهالسلام) را تصدیق کرد و گفت : «ولی من مخفیانه این جا آمده ام و هیچ کس از آمدن من خبر نداشته است». امیرالمؤمنین فرمود : «پرسش هایت را با یکی از این دو فرزندم در میان بگذار.» مرد گفت : «از فرزندت حسن میپرسم».
امام مجتبی (علیهالسلام) زودتر فرمود : «آمده ای این پرسش را بپرسی : فرق حق و باطل چقدر است ؟ میان آسمان و زمین چه فاصله ای است ؟ مسافت میان مشرق و مغرب چه اندازه است ؟ قوس و قزح چیست ؟ ارواح مشرکان در کجا جمع است ؟ و...». امام حسن به شایستگی به پرسشهای او پاسخ داد . سپس درباره این پرسش مرد شامی که کدام ده چیز است که بر یکدیگر غلبه دارد ، فرمود : «سنگ را خدا محکم آفرید ، ولی آهن از آن محکمتر است و آن را قطعه قطعه میکند . مقاومتر از آهن ، آتش است که آهن را ذوب میکند . قویتر از آتش ، آب است که آن را خاموش میسازد و چیره تر از آب ، ابر است که آب را به صورت باران جابه جا میکند . قویتر از ابر ، باد است که آن را انتقال میدهد و پیروزتر از باد ، فرشتگانند که به آن دستور جابه جایی میدهند . نیرومندتر از فرشتگان «عزرائیل» است که آنها را میمیراند و نیرومندتر از عزرائیل ، مرگ است که او را نیز میمیراند و از همه اینها قویتر و بالاتر ، فرمان خداوند بزرگ است که مرگ را نیز میمیراند و خود همواره میماند.»
مرد شامی که پاسخ تمامی پرسش های خود را گرفته بود ، گفت : «شهادت میدهم که تو فرزند رسول خدایی و به حق علی بن ابیطالب (علیهالسلام) از معاویه سزاوارتر بر خلافت و رهبری است» . (12) اینگونه مطالب که نشانگر برتری علمی امام مجتبی (علیهالسلام) است ، در تاریخ فراوان است .
2. امام جمعه موقت کوفه
یکی از مسؤولیت های مهم فرهنگی امام مجتبی (علیهالسلام) در دوران خلافت امیرالمؤمنین (علیهالسلام) امامت جمعه بود . هر گاه امام علی (علیهالسلام) کوفه را ترک میکرد و یا به دلیل عذری نمیتوانست نماز جمعه را اقامه کند ، این مهم را بر دوش فرزند بزرگترشان میگذاشتند . (13)
3. قضاوت به جای امام علی (علیهالسلام)
از برجسته ترین جلوه های حکومت امام علی (علیهالسلام) ، عدالت و سختگیری ایشان در اجرای آن و نیز دادرسی و گرفتن حق مظلوم از ظالم بود . چه بسا خلفای دیگر در بسیاری از مسائل قضایی ، از حل آنها باز می ماندند و
امام علی (علیهالسلام) آنان را کمک کرد و حتی خود ایشان نیز گاه این امر را به فرزند بزرگشان امام حسن (علیهالسلام) میسپردند . تا علم او را نیز به دیگران ثابت کند .(14) نوشته اند : در دوران خلافت حضرت علی (علیهالسلام) ، مردی را نزد او آوردند که او را در خرابه ای ، کنار جسدی بیجان و خونین یافته بودند ؛ در حالی که کاردی خونین نیز در دست داشت . جریان را به حضرت گفتند . امام فرمود : «چیزی برای گفتن داری؟» مرد پاسخ داد : «یا امیرالمؤمنین! این اتهام را میپذیرم»
علی (علیهالسلام) دستور داد که او را برده ، قصاص کنند . در این هنگام ، مردی با عجله خود را رسانید ، در حالیکه فریاد میزد : «او را رها کنید! او را رها کنید! او کسی را نکشته و قاتل من هستم؟» امیرالمؤمنین از متهم پرسید : «چرا اتهام قتل به خود زدی در حالی که قاتل کس دیگری است؟» مرد پاسخ داد : «من در وضعی نبودم که بتوانم از خود دفاع کنم ؛ زیرا چندین نفر مرا بالای سر جسد ، با کارد خونین دیده بودند . من گوسفندی را کشته بودم و برای قضای حاجت به خرابه آمدم که دیدم آن مرد در خون خود میغلتد . شگفت زده شدم و در حالی که کارد خونین در دستم بود ، این چند نفر وارد خرابه شدند و مرا با آن وضع دیدند و پنداشتند که من او را کشته ام». علی (علیهالسلام) متهم و قاتل را نزد فرزندش حسن (علیهالسلام) فرستاد تا حکم را از او بخواهد . امام مجتبی پس از شنیدن صحبتهای هر دو فرمود : «مرد قاتل که با راست گفتاریاش جان متهم را
نجات داد ، به استناد آیه کریمه «وَ مَن اَحیاها فَکَاَنَّما اَحیا النّاسَ جَمیعاً» (15) رها کنید . او فردی را کشته و دیگری را از مرگ رهانیده است . پس هر دو را آزاد کنید و دیه مقتول را از بیت المال بپردازید.»
پی نوشت :
1ـ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 168.
2ـ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 3، ص 293.
3ـ محمد بن محمد بن النعمان العکبری الشیخ المفید، الجمل، ص 170.
4ـ همان.
5ـ اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج 3، ص 112.
6ـ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج 3، ص 168.
7ـ باقر شریف قرشی، حیاة الامام الحسن بن علی (علیهالسلام)، ج 1، ص 497.
8ـ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج 3، ص 165 ـ 168.
9ـ حیاة الامام الحسن بن علی (علیهالسلام)، ج 1، ص 53.
10ـ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج 3، ص 161.
11ـ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 1، ص 281.
12ـ مرد شامی نزد معاویه بازگشت و معاویه نیز پاسخها را از قول خود برای پادشاه روم فرستاد، ولی او فهمید که پاسخها را معاویه نداده است و به او نوشت: سوگند به عیسی که این پاسخها برخاسته از پیامبران و خاندان آنهاست و به تو ربطی ندارد. محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 43، ص 325.
13ـ علی بن الحسین المسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج 3، ص 9.
14ـ بحار الانوار، ج 40، ص 280.
15ـ مائده، 32: هر کس انسانی را از مرگ نجات دهد، گویی همه انسانها را از مرگ رهایی بخشیده است.
ممنون
وبلاگتون عالیه
احسن مطالبه خوب و مفیدی بود . استفاده کردیم . یا مهدی (عج)
سلام
ممنون که باز دعوتم کردید
مطلب خوبی بود
به وبلاگ بنده هم یه سری بزن خوشت اومد میتونیم تبادل لینک کنیم
عالی بود. مثل همیشه...
:)
یا امام حسن امشب دست ما رو هم بگیر...
سلام مطالب تون عالی بود موفق باشید
ان شاءالله که تنها خواننده ی مطلب نباشیم بلکه عامل به ان باشیم یا علی.
سلام مطالبتون زیبا بودن ممنون
سلام.خدا قوت.میلادشون مبارک...
این پستتون خوب بود.یا علی
سلام
خیلی خوبی بود..
ممنون از حضورت
التماس دعا
سلام
وبلاگ ه قشنگی دارین.
ان شاالله که در راه انقلاب پیشتاز باشید.
یاعلی
سلام علیکم
آجرک الله انشاءالله خدا خیرتون بده وبلاگ زیبا و خوبی دارید
در این ماه عزیز مارا هم دعا کنید
سلام
وبلاگ خوبی دارید
موفق باشید انشاءالله
حضرت علی(ع) فرمودند:
بامردم آن چنان معاشرت کنید که چون ازدنیا رفتید برشما بگریند و اگر زنده ماندید به شما میل نمایند.
(نهج البلاغه-حکمت9)
»»««»»««»»««»»««»»«««»»««»»««»»««»»««»»««»»««»»
بسم رب المهدی(روحی فداه)- سلام علیکم دوست بزرگوار
این روزها زندگی هایمان به راحتی می گذرد بدون اینکه ذره ای به فکر اطرافیانی باشیم که آب خوش ازگلویشان پایین نمی رود و فقط یک لقمه نان خشک درسفره هایشان دیده می شود.
با مطلب " خدایا تو چه کرده ای " و چند تصویر دردناک به روزهستیم.منتظریم...
اللهم عجل فرج مولانا الغریب یعنی الهادی المهدی(ارواحنا لتراب مقدمه الفداه)
دومین طرح سراسری ختم قرآن ویژه ماه مبارک رمضان
این ختم قرآن به نیت سلامتی و تعجیل در ظهور حضرت ولی عصر (عج) و هدیه به روح ملکوتی و بلند مادرمون بی بی حضرت فاطمه زهرا (س) و نیت قلبی خودتان خواهد بود. در ثوابش با ما شریک شوید.
با توجه به استقبال کاربران سامانه جدید دریافت جزء راه اندازی گردید جهت استفاده از سیستم عدد 1 را به شماره 30002223000202 ارسال کرده اتوماتیک براتون یک جزء قرآن ارسال میشود.
سالروز بنای مسجد جمکران به امر امام زمان مبارک،
اقا مارا ببخش که در این عصر اونقدر کناه برامون عادی شده و جز کارهای روز مره مون شده اقا نمی دانم جند بار قلب مهربانت را شکستم نمی دانم با کدام رو العجل بکویم از کجا بدانم که من کوفی دیکری نباشم
حداقل کوفیان از امامشان دعوت کردند ما برای اقایی که تمام عالم روزیشان را از برکت وجود او میکیریم جه کردیم.
اللهم عجل لولیک فرج